Ένας παραδοσιακός ξυλόφουρνος σχηματίζεται από τα παρακάτω τμήματα:
Βάση ή αποθήκη. Δομή κυλινδρική ή παραλληλεπίπεδη, που χρησιμοποιείται για την αποθήκευση ξύλων και εργαλείων του φούρνου, και για την απόρριψη της στάχτης και των κάρβουνων πριν την εισαγωγή του φαγητού ή του ψωμιού. Είναι κτισμένη με πέτρα, χωμάτινους πλίνθους, με ζυμωτό πηλό και συχνά σοβαντισμένη εξωτερικά. οι διαστάσεις ποικίλουν ανάλογα με το μέγεθος του φούρνου.
Πάτωμα. Είναι η οροφή της βάσης. κυκλική ή παραλληλόγραμμη. Μπορεί να στηριχθεί με χονδρά δοκάρια ξύλινα ή από πέτρα. Κατασκευάζεται από χωματόπλακες, από βιομηχανικά πυρότουβλα, από σπασμένα κεραμικά (γλάστρες, πιθάρια ή κεραμίδια), από πυρίμαχο κονίαμα ή μπορεί τέλος να είναι ένα αρκετά παχύ στρώμα μείγματος από πηλό και άμμο.
Πόρος ή πόρτα. Ημικυκλική καμάρα που δημιουργεί την είσοδο του φούρνου. Κτίζεται με πέτρα, με χωμάτινους πλίνθους ή βιομηχανικά πυρότουβλα. Είναι το στοιχείο που δίδει ταυτότητα στην κάθε κατασκευή και αναδεικνύει την δεξιοτεχνία του κτίστη.
Καμινάδα ή καπνοδόχος. Ανάλογα την περιοχή, κτίζεται αμέσως μετά την πόρτα ή στο κέντρο του φούρνου. Βοηθά στην ανακυκλοφορία του αέρα και στην έξοδο του καπνού και των αερίων κατά την προθέρμανση του φούρνου. Κατά το φούρνισμα πρέπει να σφραγίζεται. Σε μικρούς φούρνου μπορεί να μην υπάρχει καθόλου.
Θόλος. Είναι ο κύριος χώρος καύσης του ξύλου και ψησίματος. Έχει ημισφαιρικό ή θολωτό σχήμα. Για να έχει καλύτερη κυκλοφορία ο αέρας της καύσης πρέπει να έχει ύψος στο κέντρο εσωτερικά, περίπου 70% της εσωτερικής ακτίνας της βάσης. Κτίζεται με χωμάτινους. Κτίζεται από χωματόπλινθους, από βιομηχανικά πυρότουβλα, από σπασμένα κεραμικά (γλάστρες, πιθάρια ή κεραμίδια), από πυρίμαχο κονίαμα ή μπορεί τέλος να αποτελείται, από δύο αρκετά παχιά στρώματα μείγματος από πηλό,άμμο και στο δεύτερο εξωτερικό, και άχυρο . ΄Στην Κρήτη επίσης υπάρχουν πολλοί παλαιοί φούρνοι που είναι κτισμένοι με ειδικές πέτρες (πυρόπετρες ή φουρνόπετρες), που μάζευαν από ποτάμια παραδοσιακοί τεχνίτες, γνώστες της κάθε περιοχής.
Θόλος. Είναι ο κύριος χώρος καύσης του ξύλου και ψησίματος. Έχει ημισφαιρικό ή θολωτό σχήμα. Για να έχει καλύτερη κυκλοφορία ο αέρας της καύσης πρέπει να έχει ύψος στο κέντρο εσωτερικά, περίπου 70% της εσωτερικής ακτίνας της βάσης. Κτίζεται με χωμάτινους. Κτίζεται από χωματόπλινθους, από βιομηχανικά πυρότουβλα, από σπασμένα κεραμικά (γλάστρες, πιθάρια ή κεραμίδια), από πυρίμαχο κονίαμα ή μπορεί τέλος να αποτελείται, από δύο αρκετά παχιά στρώματα μείγματος από πηλό,άμμο και στο δεύτερο εξωτερικό, και άχυρο . ΄Στην Κρήτη επίσης υπάρχουν πολλοί παλαιοί φούρνοι που είναι κτισμένοι με ειδικές πέτρες (πυρόπετρες ή φουρνόπετρες), που μάζευαν από ποτάμια παραδοσιακοί τεχνίτες, γνώστες της κάθε περιοχής.
Ενα μικρό εγχειρίδιο που δείχνει πώς μπορούμε να φτιάξουμε μόνοι μας ένα παραδοσιακό ξυλόφουρνο με βασικό δομικό υλικό το αργιλόχωμα, μπορείτε να δείτε ή να κατεβάσετε εδώ.
Οδηγίες κατασκευής ξυλόφουρνου
Το βιβλιαράκι αυτό δημιουργήθηκε από την ομάδα Σαλίγκαρος http://saligari.espivblogs.net/
Το βιβλιαράκι αυτό δημιουργήθηκε από την ομάδα Σαλίγκαρος http://saligari.espivblogs.net/
.
