Το όνομα πουζολάνη ή ποζολάνη προέρχεται από την τοποθεσία Puzzuoli δυτικά της Νάπολης, στην Ιταλία. Οι ποζολάνες είναι λεπτόκοκκες κονίες με μορφή πούδρας. Είναι προϊόν ηφαιστειακών εκρήξεων. Περιέχουν οξείδια πυριτίου, αργιλίου, ασβεστίου, σιδήρου και αλκαλικά υλικά, στα οποία επέδρασαν υψηλές θερμοκρασίες. Όταν αναμιχθούν σε πολύ λεπτόκοκκη μορφή με υδροξείδιο του ασβεστίου αποκτούν συνδετικές ιδιότητες και εμφανίζουν σε συνεργασία με το νερό υδραυλικές ιδιότητες παρόμοιες με το τσιμέντο.
Οι ποζολάνες χρησιμοποιούνται ως προσμίξεις για τη βελτίωση των ιδιοτήτων και των αντοχών συνδετικών κονιών, του τσιμέντου ή του σκυροδέματος.
Φυσικές ποζολάνες Είναι η ηφαιστειακή τέφρα μαγματογενών πετρωμάτων, όπως η θηραϊκή γη και το Trass του Ρήνου, ή η τέφρα μεταμορφωσιγενών πετρωμάτων, που περιέχουν υψηλό ποσοστό ενεργού αργίλου.
 |
| Ποζολάνη ή Διοξείδιο του πυριτίου ή silica fume |
Στην Ελλάδα ποζολάνη εξορύσσεται στο νησί της Μήλου και είναι αποτέλεσμα ηφαιστεια-κής δράσης και έντονων τεκτονικών δυνάμεων. Εξαιτίας των ποζολανικών ιδιοτήτων της χρησιμοποιείται στη τσιμεντοβιομηχανία και την παραγωγή δομικών στοιχείων.
Οι ποιοτικές προδιαγραφές της ποζολάνης από το νησί Μήλο είναι οι εξής:
Το ειδικό βάρος της είναι 1,1 gr/cm3 και η υγρασία κυμαίνεται μεταξύ 14-22%.
| Οξείδιο του Πυριτίου SiO2 | 60 - 70% |
| Οξείδιο του Αργιλίου Al2O3 | 12 - 15% |
| Τριοξείδιο του Σιδήρου Fe2O3 | 2 - 6% |
| Οξείδιο του Ασβεστίου CaO | 2 - 6% |
| Οξείδιο του Μαγνησίου MgO | 1 - 3% |
| Οξείδιο του Καλίου K2O | 1 - 3% |
| Οξείδιο του Νατρίου Νa2O | 2 - 3% |
| Οξείδιο του Τιτανίου TiΟ2 | 0,2 - 0,6% |
| Απώλεια πυρώσεως 950oC | 6 - 10% |
Τεχνητές ποζολάνες Είναι η σκωρία των υψικάμινων, η ιπτάμενη στάχτη από την καύση λιθάνθρακα ή λιγνίτη, η πυριτική παιπάλη – silica fume (κράματα σιδηροπυριτίου) και τα λεπτοκονιορτοποιημένα κεραμικά (κεραμάλευρο).
