Το τσιμέντο ανήκει στις κονίες. Κονία είναι το υλικό το οποίο σε στερεή (π.χ. τσιμέντο, γύψος) ή σε πολτώδη (π.χ. ασβεστοπολτός) μορφή, όταν αναμιχτεί με την κατάλληλη ποσότητα νερού, αποκτά πλαστικότητα (μπορεί να μορφοποιηθεί) και ικανότητα σύνδεσης αδρανών υλικών (άμμου, χαλικιών, σκύρων) με τα οποία συνθέτει το κονίαμα. Τα κονιάματα πήζουν, πετρώνουν, εξαιτίας χημικών μετατροπών, αντιδράσεων βασικά με το νερό ή το CO2 του αέρα. Προέρχεται από την καύση, περίπου στους 1500-2000°C, μίγματος ασβεστολιθικών και αργιλοπυριτικών πετρωμάτων, σε αναλογίες από 75 % και 25 % αντίστοιχα, ανάλογα με το είδος του τσιμέντου.
 |
| Μεσαίου μεγέθους περιστροφικός μύλος για την ανάμιξη των πρώτων υλών του τσιμέντου, πριν την όπτηση |
Το τσιμέντο, όταν αναμιχθεί με νερό, δίνει έναν παχύρευστο πολτό, ο οποίος με την πάροδο του χρόνου στερεοποιείται. Η στερεοποίηση αυτή δεν οφείλεται στην ξήρανση αλλά σε χημικές μετατροπές. Κατά την αντίδραση τσιμέντου με νερό, την «ενυδάτωση», δημιουργούνται σε αυτό τα ονομαζόμενα «υδραυλικά συστατικά», δηλαδή ένυδρα σύμπλοκα ασβεστίου, πυριτίου και άλλων ιόντων. Κατά τη στερεοποίηση το μείγμα μετατρέπεται σε συμπαγές μικροκρυσταλλικό πλέγμα, που σε συνδυασμό με αδρανή υλικά και χάλυβα προσδίδει στο τελικό προϊόν, στο σκυρόδεμα, τις επιθυμητές ιδιότητες, όπως μηχανικές αντοχές, μειωμένο πορώδες και ανθεκτικότητα στο χρόνο.
Το τσιμέντο χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη για την παρασκευή διαφόρων προϊόντων:
Κονιάματα.
Παρασκευάζονται με ανάμιξη τσιμέντου, νερού και άμμου σε διάφορες αναλογίες. Τσιμέντο χρησιμοποιείται για την ενίσχυση ασβεστοκονιαμάτων και γυψοκονιαμάτων. Πολτός τσιμέντου, χωρίς άμμο, χρησιμοποιείται επίσης για τη στεγανοποίηση ή την κάλυψη αρμών σε πλακοστρώσεις και δάπεδα.
Σκυροδέματα
Παρασκευάζονται με ανάμιξη τσιμέντου, νερού, άμμου και σκύρων. Χρησιμοποιούνται ως πρώτη ύλη για την παρασκευή οπλισμένου σκυροδέματος και πλήθους προϊόντων, όπως, τσιμεντόλιθοι, τσιμεντόπλακες, τσιμεντοσωλήνες κ.ά
Οπλισμένο σκυρόδεμα
Είναι ειδική κατηγορία σκυροδέματος. Το δέσιμο τσιμέντου με χάλυβα έφερε επανάσταση στις κατασκευές. Αυτό το σύνθετο σώμα παρουσιάζει υψηλή αντοχή σε εφελκυστικές και θλιπτικές δυνάμεις, προστατεύει το χάλυβα οπλισμού από διαβρώσεις και δίνει πολλαπλές δυνατότητες στη δόμηση. Στο φέροντα οργανισμό των κατασκευών αντικατέστησε το ξύλο και σε συγκεκριμένες κατασκευές το χάλυβα.
Ενέματα
Παρασκευάζονται με ανάμιξη τσιμέντου με νερό και σε σπάνιες περιπτώσεις μπορούν να προστεθούν λεπτόκοκκα αδρανή υλικά. Το μείγμα χρησιμοποιείται ως ένεμα για διάφορες χρήσεις, όπως στατικές ενισχύσεις ή σταθεροποίηση εδαφών.
